ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับความผาสุกด้านจิตใจในผู้ป่วยสูงอายุ โรคมะเร็งที่ได้รับยาเคมีบำบัด

Abstract

โรคมะเร็งเป็นโรคเรื้อรังที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ ทั้งโรคและการรักษาโดยเฉพาะเคมีบำบัด สามารถก่อให้เกิดความทุกข์ทรมานทั้งด้านร่างกายแก่ผู้ป่วยที่มากกว่าวัยอื่น จึงอาจส่งผลต่อความผาสุกด้านจิตใจของผู้ป่วยที่แตกต่างจากวัยอื่นได้ การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความผาสุกด้านจิตใจ และความสัมพันธ์ระหว่างการสนับสนุนทางสังคมจากครอบครัว ความหวัง และการมองโลกในแง่ดี กับความผาสุกด้านจิตใจในผู้ป่วยสูงอายุโรคมะเร็งที่ได้รับยาเคมีบำบัด กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยสูงอายุที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป ที่เป็นโรคมะเร็ง และมารับการรักษาด้วยยาเคมีบำบัด ณ หอผู้ป่วยเคมีบำบัด โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ จำนวน 80 ราย ที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์ที่กำหนด เก็บข้อมูลโดยใช้แบบวัดความผาสุกด้านจิตใจ ของ Thawinwisarn (2007) ที่ดัดแปลงจากส่วนของการประเมินความผาสุกด้านจิตใจในแบบประเมินคุณภาพชีวิตของ Ferrell et al. (1995) แบบวัดการสนับสนุนทางสังคมจากครอบครัว ของ Sawkhamkate (1998) ที่ดัดแปลงจากแบบประเมินการสนับสนุนทางสังคม (PRQ 85-Part II) ของ Brandt & Weinert (1985) แบบวัดความหวัง ของ Sangkhamuneechinda (2011) ที่ดัดแปลงจากดัชนีความหวังของ Herth (1992) และแบบวัดการมองโลกในแง่ดี ของ Mahittanuphap (2012) ที่สร้างขึ้นตามแนวคิดของ Seligman (1988) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติวิเคราะห์สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน (Pearson’s Product-moment Correlation Coefficient)

ผลการศึกษาพบว่า ผู้ป่วยสูงอายุโรคมะเร็งที่ได้รับยาเคมีบำบัด มีคะแนนความผาสุกด้านจิตใจ อยู่ในระดับปานกลาง ส่วนการสนับสนุนทางสังคมจากครอบครัว ความหวัง และการมองโลกในแง่ดีอยู่ในระดับสูง การสนับสนุนทางสังคมจากครอบครัว และการมองโลกในแง่ดี มีความสัมพันธ์ทางบวกกับ ความผาสุกด้านจิตใจในระดับปานกลาง (r = .423 และ .360 ตามลำดับ, p < .01) และความหวัง มีความสัมพันธ์ทางบวกกับความผาสุกด้านจิตใจในระดับสูง (r = .716 , p < .01) ผลการวิจัยจะเป็นข้อมูลพื้นฐานที่พยาบาลสามารถใช้วางแผนการปฏิบัติเพื่อส่งเสริมความผาสุกด้านจิตใจแก่ผู้ป่วยสูงอายุโรคมะเร็งที่ได้รับยาเคมีบำบัดได้ โดยการส่งเสริมให้เกิด การสนับสนุนทางสังคมจากครอบครัว ความหวัง และการมองโลกในแง่ดี