ต้นทุนฐานกิจกรรมการบริการในหอผู้ป่วยทั่วไปโรงพยาบาลพุทธชินราช พิษณุโลก

Abstract

การวิเคราะห์ต้นทุนฐานกิจกรรมทำาให้ผู้บริหารเข้าใจพฤติกรรมต้นทุนที่เกิดขึ้นจากกิจกรรมบริการขององค์กร การศึกษาเชิงพรรณนาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ต้นทุนฐานกิจกรรมการบริการผู้ป่วยโรคธาลัสซีเมีย โรคอุจจาระร่วง และโรคติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะ ในหอผู้ป่วยทั่วไป โรงพยาบาลพุทธชินราช พิษณุโลก และเปรียบเทียบต้นทุนฐานกิจกรรมการบริการผู้ป่วยโรคธาลัสซีเมีย โรคอุจจาระร่วง และโรคติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะในหอผู้ป่วยทั่วไป โรงพยาบาลพุทธชินราช พิษณุโลก กับงบประมาณที่ได้รับการจัดสรรจากสำานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ประชากรในการศึกษา คือ กิจกรรมการบริการผู้ป่วยโรคโรคธาลัสซีเมีย โรคอุจจาระร่วง และโรคติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะ ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลระหว่างวันที่ 1 สิงหาคม 2560 ถึง 31 ตุลาคม 2560 กรอบแนวคิดที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ ได้แก่ การวิเคราะห์ต้นทุนฐานกิจกรรมของแคปแพลนและคูเปอร์ ซึ่งประกอบด้วย 4 ขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาที่ผู้ศึกษาสร้างขึ้น ประกอบด้วย พจนานุกรมกิจกรรมการบริการแบบบันทึกเกี่ยวกับเวลาในการปฏิบัติกิจกรรมการบริการ แบบบันทึกต้นทุนค่าแรง ค่าวัสดุ และค่าลงทุนซึ่งได้ผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาโดยผู้ทรงคุณวุฒิจำานวน 3 ท่าน และทดสอบความเที่ยงของการสังเกตระหว่างผู้เก็บข้อมูล 2 คน ได้เท่ากับ 1.0 ข้อมูลที่ได้นำมาวิเคราะห์โดยใช้สถิติพรรณนา ผลการศึกษาพบว่า 1. ต้นทุนกิจกรรมการบริการต่อการนอนโรงพยาบาล 1 ครั้ง ในผู้ป่วยโรคธาลัสซีเมีย เท่ากับ 1,830.61 บาท คิดเป็นสัดส่วนต้นทุนค่าแรง: ต้นทุนค่าวัสดุ: ต้นทุนค่าลงทุน เท่ากับ 53.10:45.95:0.96 ซึ่งมากกว่างบประมาณที่ได้รับการจัดสรรจากสำานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เท่ากับ 600.11 บาท 2. ต้นทุนกิจกรรมการบริการต่อการนอนโรงพยาบาล 1 ครั้ง ในผู้ป่วยโรคอุจจาระร่วงเท่ากับ 2,057.41 บาท คิดเป็นสัดส่วนต้นทุนค่าแรง: ต้นทุนค่าวัสดุ: ต้นทุนค่าลงทุน เท่ากับ 68.89:29.57:1.53 ซึ่งน้อยกว่างบประมาณที่ได้รับการจัดสรรจากสำานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เท่ากับ 546.31 บาท 3. ต้นทุนกิจกรรมการบริการต่อการนอนโรงพยาบาล 1 ครั้ง ในผู้ป่วยโรคติดเชื้อทางเดินปัสสาวะเท่ากับ 2,064.08 บาท คิดเป็นสัดส่วนต้นทุนค่าแรง: ต้นทุนค่าวัสดุ: ต้นทุนค่าลงทุน เท่ากับ 68.63:29.74:1.60 ซึ่งมากกว่างบประมาณที่ได้รับการจัดสรรจากสำานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ เท่ากับ 643.47 บาท ผู้บริหารโรงพยาบาลสามารถนำาผลการศึกษาไปเป็นข้อมูลพื้นฐานในการบริหารกิจกรรมบริการสำาหรับผู้ป่วย ให้สอดคล้องกับงบประมาณที่ได้รับการจัดสรรเงินจากสำานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ นอกจากนี้กรอบแนวคิดในการวิเคราะห์ต้นทุนครั้งนี้ยังสามารถใช้เป็นแนวทางในการวิเคราะห์ต้นทุนกิจกรรมในผู้ป่วยโรคอื่นต่อไป

Activity-based costing guides administrators to understand the cost behavior that results from the service activity of an organization. This descriptive study aimed to study the activity-based costing of services in patients with thalassemia, diarrhea, and urinary tract infection in general ward, Buddhachinaraj Phitsanulok Hospital and to compare the activity-based cost of services among patients with thalassemia, diarrhea, and urinary tract infection in general ward at Buddhachinaraj Phitsanulok Hospital with the budget allocated from the National Health Security Office. Population for this study was a service activity for patients with thalassemia, diarrhea, and urinary tract infection that were admitted to the hospital from August 1, 2017 to October 31, 2017. The conceptual framework used for this study was the Activity-Based Costing introduced by Kaplan and Cooper (1998) which is composed of four steps. The research instruments, developed by the investigator, consisted of service activity dictionary, the data record forms time spent in service activities, the data record forms for labor costs, material costs and capital cost. All instruments were confirmed for content validity by three experts and the inter-rater reliability of two data collectors was 1.0. Data were analyzed by descriptive statistics. The results revealed that: 1. The activity-based costing of services in patients with thalassemia per admission was 1,830.61 Thai Baht (THB). The ratio of labor costs to material costs to capital costs was 53.10: 45.95: 0.96 which is higher than the budget allocated from the National Health Security Office at 600.11 THB. 2. The activity-based costing of services in patients with diarrhea per admission was 2,057.41 THB. The ratio of labor costs to material costs to capital costs was 68.89:29.57:1.53 which is less than the cost allocated from the National Health Security Office at 546.31 THB. 3. The activity-based costing of services in patients with urinary tract infection per admission was 2,064.08 THB. The ratio of labor costs to material costs to capital costs was 68.63:29.74:1.60 which is higher than the cost allocated from the National Health Security Office at 643.47 THB. Hospital administrators can use the results of this study as a database for managing the service activity for patients in according to the budget allocated from National Health security Office. Additionally, the framework for this study can be used as a guideline to analyze activity-based cost of patients with other diagnosis.