นิพนธ์ต้นฉบับ : การใช้ระบาดวิทยาภาคประชาชนในการสร้างความเข้มแข็งชุมชนรอบเขต ประกอบการอุตสาหกรรม ไออาร์พีซี จังหวัดระยอง

Abstract

วัตถุประสงค์ เพื่อใช้ระบาดวิทยาภาคประชาชนในการสร้างความเข้มแข็งของชุมชน และศึกษาปัจจัย เสี่ยงต่อสุขภาพของประชาชนในชุมชนรอบเขตประกอบการไออาร์พีซี จังหวัดระยอง วัสดุและวิธีการ การศึกษาเชิงปฏิบัติการ โดยใช้กระบวนการกลุ่มในการประชุมแกนนำ อาสาสมัคร สาธารณสุข เจ้าหน้าที่ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลและกองสาธารณสุข องค์การบริหารส่วนตำบล หลังการประชุมทีมงานได้เตรียมข้อมูล แผนที่ รายชื่อที่อยู่ผู้ป่วยและการวินิจฉัย อุปกรณ์ที่ใช้ทำแผนที่ใช้ จัดทำแผนที่และเดินสำรวจชุมชน โรคที่สนใจคือโรคมะเร็งและหอบหืดและสร้างแบบสอบถาม ระหว่าง สำรวจชุมชน ลงบันทึกจุดเสี่ยงต่อสุขภาพและที่อยู่ผู้ป่วยทันที หลังสำรวจวิเคราะห์การกระจุกตัวของผู้ ป่วยและความเชื่อมโยงกับแหล่งปัจจัยเสี่ยงและทิศทางลม ถอดบทเรียนและสะท้อนคิดการใช้ระบาด วิทยาภาคประชาชนในการประเมินผลกระทบตอ่ สุขภาพและวางแผนดูแลสุขภาพ พื้นที่ดำเนินการคือตำบล เชิงเนินและตำบลตะพง อำเภอเมือง จังหวัดระยอง ระหว่างเดือนมีนาคม ถึงพฤษภาคม 2557 และมีนาคม ถึงกันยายน 2558 ผลการศึกษา พบวา่ ตำบลเชิงเนิน พื้นที่ดา้ นตะวันออกและตะวันตกเฉียงใตติ้ดกับเขตประกอบการไออาร์ พีซี ซึ่งเปน็ อุตสาหกรรมปโิ ตรเคมี ผูป้ ว่ ยในชุมชนไดรั้บกลิ่นสารเคมี ในบางชว่ งเวลา มีปมั๊ นํ้ามัน อูซ่ อ่ มรถ จุด พักรถขนขยะและโรงนํ้าแข็ง เยี่ยมผูป้ ว่ ยโรคหอบหืด 3 ราย ผูป้ ว่ ยโรคมะเร็ง 9 ราย สว่ นพื้นที่ ตำบลตะพง พื้นที่ดา้ นตะวันออกติดกับเขตประกอบการไออารพ์ ีซี มีปมั๊ นํ้ามัน โรงกลึง โรงเก็บขยะและบอ่ ขยะ อูซ่ อ่ มรถ เคาะพน่ สี เยี่ยมผูป้ ว่ ยหอบหืด 11 ราย และผูป้ ว่ ยมะเร็ง 9 ราย การวิเคราะหก์ ารกระจุกตัวของโรคมะเร็ง และหอบหืดพบกระจายโดยรอบเขตประกอบการไออารพ์ ีซี ไมส่ ามารถสรุปไดว้ า่ มีความเชื่อมโยงกับมลพิษ ทางอากาศจากสารอินทรีย์ระเหย เนื่องจากโรคมะเร็งที่พบมีหลายชนิด และไม่จำเพาะต่อสารที่พบใน บรรยายกาศ และจำนวนผูป้ ว่ ยที่พบอาจยังไมม่ ากพอ จึงเปน็ ประเด็นที่นา่ สนใจที่ตอ้ งทำการเฝา้ ระวังระยะยาว สิ่งที่ชุมชนไดเ้ รียนรูคื้อ ชุมชนมีสวนรว่ มในการวิเคราะหส์ ุขภาพชุมชนจากการใชร้ ะบาดวิทยาภาคประชาชน สรุปผลการศึกษา การใช้ระบาดวิทยาภาคประชาชนในการสร้างความเข้มแข็งชุมชนต้องอาศัยการมีส่วน ร่วมของชุมชน เจ้าหน้าที่สาธารณสุขในพื้นที่ และองค์กรบริหารส่วนตำบลสนับสนุนจะทำให้เกิดความ ยั่งยืนและชุมชนมีข้อเสนอให้มีการขยายการดำเนินงานในพื้นที่รอบเขตอุตสาหกรรมอื่น ๆ ต่อไป