ชุมทางการค้า กับการสร้าง/สลายเส้นแบ่งพรมแดน: มานุษยวิทยาปริทัศน์

Abstract

บทความชิ้นนี้พิจารณางานวิชาการว่าด้วยการค้าข้ามแดนเพื่อทำความเข้าใจว่าการศึกษาชุมทางการค้าชายแดนนั้นสามารถที่จะให้ภาพของการสร้างและการสลายพรมเส้นแบ่งพรมแดนได้อย่างไร ‘เส้นพรมแดน’ ที่บทความนี้ยกมาพิจารณามีสองลักษณะด้วยกันคือ เส้นพรมแดนทางเศรษฐกิจที่มักขีดแบ่งระหว่างการค้าในและนอกระบบออกจากกัน และเส้นพรมแดนทางการเมืองของความเป็นรัฐชาติและภูมิรัฐศาสตร์อื่นๆ ที่มักขีดแบ่งท้องถิ่น รัฐชาติ ภูมิภาค และปรากฏการณ์ในระดับโลกอย่างเคร่งครัดตายตัวจนเกินไปในการทำความเข้าใจการสร้าง/สลายเส้นพรมแดนดังกล่าว บทความนี้สำรวจงานการศึกษาทางมานุษยวิทยาว่าด้วยปฏิบัติการทางการค้าข้ามแดนผ่านทางช่องทางที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการ และการค้าข้ามแดนในฐานนะที่เป็นปฏิสัมพันธ์ระหว่างความเป็นท้องถิ่น รัฐชาติ ตลอดจนการเกิดขึ้นของภูมิภาคทางเศรษฐกิจที่ส่งผลต่อการเลื่อนไหลปรับเปลี่ยนรูปแบบการค้าข้ามแดน นอกจากประเด็นข้อถกเถียงในการศึกษาการค้าข้ามแดนข้างต้นแล้ว งานชิ้นนี้ยังสำรวจงานที่เกี่ยวข้องกับการค้าข้ามแดนในแถบอนุภูมิภาคลุ่มแม่น้ำโขง พร้อมทั้งเปิดประเด็นที่เกี่ยวข้องกับการค้าข้ามแดนที่ยังคงรอการศึกษาเพิ่มเติมต่อไป