ปัจจัยที่มีผลต่อการฟื้นฟูสภาพการรับความรู้สึกของใบหูหลังจากการผ่าตัดบริเวณหลังใบหูเป็นระยะเวลา 3 เดือน

Abstract

วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการฟื้นฟูสภาพการรับความรู้สึกของใบหูหลังจากการผ่าตัดบริเวณหลังใบหู เปรียบเทียบตำแหน่งของใบหูที่สูญเสียความรู้สึกก่อน และหลังจากการผ่าตัด ในโรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ ระเบียบวิธีวิจัย : ศึกษาในผู้ป่วยที่ผ่าตัดบริเวณหลังใบหูตั้งแต่อายุ 10 ปีขึ้นไป ณ แผนก หู คอ จมูก โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ ตั้งแต่ 1 กรกฎาคม พ.ศ. 2555 – 1 พฤษจิกายน พ.ศ. 2556 โดยผู้ป่วยแต่ละคนจะได้รับการเก็บข้อมูล ตรวจระดับการรับความรู้สึกของใบหูด้วย Semmes–Weinstein monofilaments (SWMF) เพื่อหาค่า pressure threshold และตรวจด้วย Visual Analog Scale (VAS) ก่อนผ่าตัดและหลังผ่าตัดทุกเดือนเป็นระยะเวลา 3 เดือน ผลการศึกษา : มีผู้ป่วยเข้าร่วมการศึกษา 62 รายที่ได้รับการวัดความรู้สึกบริเวณใบหู พบว่าในช่วงเดือนแรก ผู้ป่วยมีอาการชาหูมากขึ้นทั้งที่วัดจากแรงกดจาก SWMF และจากการบอกกล่าวของผู้ป่วย (VAS) โดยค่าการเปลี่ยนแปลงการรับความรู้สึกนี้ ตำแหน่งส่วนบนของใบหูจะรับความรู้สึกลดลงได้มากที่สุด ปัจจัยอายุ วิธีการผ่าตัด ระยะเวลาผ่าตัด ไม่มีผลต่อการฟื้นฟูสภาพการรับความรู้สึกของใบหูอย่างมีนัยสำคัญ หลังผ่าตัดบริเวณหลังใบหู 3 เดือนมีผู้ป่วย 13% ที่มีการรับความรู้สึกสัมผัสลดลงไม่กลับมาเป็นปกติ สรุป : ปัจจัยเรื่องอายุ วิธีการผ่าตัด ระยะเวลาผ่าตัด ไม่มีผลต่อการฟื้นฟูสภาพการรับความรู้สึกของใบหูอย่างมีนัยสำคัญ โดยช่วง 1 เดือนแรกหลังผ่าตัด ตำแหน่งใบหูส่วนบนและหลังใบหูมีการรับความรู้สึกลดลงมาก เพราะมีการลงแผลผ่าตัดบริเวณหลังใบหูและขยายรูหู ซึ่งเป็นทางผ่านของ lesser occipital nerve, great auricular nerve และ auricular branches of vagus nerve เมื่อติดตามการรักษาหลังจากผ่าตัด 3 เดือนพบว่ามีการฟื้นฟูสภาพการรับความรู้สึกของใบหูกลับมาปกติประมาณ 90 %จากผู้ป่วยทั้งหมด