การใช้ยาปฏิชีวนะเพื่อป้องกันการติดเชื้อในหญิงคลอดปกติครบกําาหนดทางช่องคลอด ณ โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่

Abstract

วัตถุประสงค์ เพื่อให้ทราบถึงร้อยละการใช้ยาปฏิชีวนะสําหรับป้องกันการติดเชื้อในหญิงคลอดปกติครบกําหนดทางช่องคลอด พร้อมวิเคราะห์ถึงชนิด ลักษณะ และสาเหตุการใช้ยาปฏิชีวนะสําาหรับป้องกันการติดเชื้อ รวมถึงค้นหาร้อยละการติดเชื้อหลังคลอด (wound infection หรือ puerperal sepsis) เปรียบเทียบระหว่างกลุ่มที่ได้รับและไม่ได้รับยาปฏิชีวนะวิธีการ การศึกษารูปแบบ retrospective cohort study ทบทวนเวชระเบียนย้อนหลังหญิงคลอดปกติครบกําหนดทางช่องคลอด ที่เข้ารับบริการ ณ โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ ระหว่างเดือนมกราคม ถึงธันวาคม พ.ศ. 2559 โดยทบทวนข้อมูล ระดับการฉีกขาดของแผลฝีเย็บ การได้รับหรือไม่ได้รับยาปฏิชีวนะ ชนิด ลักษณะและสาเหตุการใช้ปฏิชีวนะ รวมถึงผลลัพธ์การติดเชื้อของผู้ป่วย ณ วันที่นัดตรวจติดตามแผลหลังคลอดผลการศึกษา หญิงคลอดปกติครบกําาหนดทางช่องคลอดในช่วงที่ทําาวิจัยมีทั้งหมด 502 ราย ได้รับยาปฏิชีวนะทั้งหมด 114 ราย (ร้อยละ 22.71) คิดเป็นร้อยละของการใช้สําาหรับป้องกันการติดเชื้อหลังคลอดเท่ากับ 9.36 ซึ่งจัดเป็นการสั่งใช้ยาปฏิชีวนะไม่เหมาะสม ร้อยละ 72.34 สาเหตุส่วนใหญ่ของการสั่งใช้ยาสําาหรับป้องกันการติดเชื้อที่ไม่เหมาะสม คือ Feces contamination 24 ราย (ร้อยละ 51.06) นอกจากนี้พบหญิงคลอด 1 ราย ที่มีระดับการฉีกขาดของแผลฝีเย็บ 3-4 ซึ่งควรได้รับยาปฏิชีวนะสําาหรับป้องกันการติดเชื้อหลังคลอดแต่ไม่ได้รับ ในด้านชนิดและลักษณะของการใช้ยาปฏิชีวนะยังขาดความเหมาะสม เนื่องจากพบการสั่งใช้รูปแบบรับประทานทั้งหมด นอกจากนี้ผลการตรวจติดตามภายใน 42 วันหลังคลอด พบการติดเชื้อไม่แตกต่างกัน (p=1.000) ระหว่างกลุ่มที่ได้รับและไม่ได้รับยาปฏิชีวนะหลังคลอดสรุป ร้อยละการใช้ยาปฏิชีวนะในหญิงคลอดปกติครบกําาหนดทางช่องคลอดสูงกว่าเกณฑ์ rational drug use hospital ซึ่งส่วนใหญ่พบว่า ชนิด ลักษณะ และสาเหตุการสั่งใช้ยาปฏิชีวนะสําาหรับป้องกันการติดเชื้อยังไม่เหมาะสม ส่วนผลการติดเชื้อหลังคลอดระหว่างกลุ่มที่ได้รับและไม่ได้รับยาปฏิชีวนะหลังคลอด พบว่าไม่แตกต่างกันระหว่างสองกลุ่ม