Mỹ So’n in Green: ภาพจิตรกรรมปราสาท หมี เซิน แบบจามปา ของศิลปิน ด่าง นัง เถอะ

Abstract

บทความนี้มุ่งศึกษาภาพจิตรกรรมปราสาท หมี เซิน ในยุคประวัติศาสตร์ของอาณาจักรจามปา ซึ่งวาดโดยศิลปินชนชาติจามชื่อ ด่าง นัง เถอะ เข้าใจกันว่าชนเผ่าจามคงจะสืบเชื้อสายมาจากอาณาจักรจามปา ซึ่งในปัจจุบันนับเป็นชาติพันธุ์ย่อยชาติพันธุ์หนึ่งใน 54 ชาติพันธุ์ที่ได้รับการรับรองอย่างเป็นทางการจากรัฐบาลเวียดนาม จากความขัดแย้งในประวัติศาสตร์กับชาวเวียดนาม และการเคลื่อนไหวทางการเมืองการปกครองในยุคทศวรรษที่ 1960 ประเด็นต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับชาวจามจึงเป็นประเด็นที่ “อ่อนไหว” เสมอมา วิหาร หมี เซิน เป็นศาสนสถานฮินดูแห่งราชวงศ์จามปา สร้างขึ้นระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 4 ถึงคริสต์ศตวรรษที่ 13 และยังได้รับการพิจารณาว่าเป็นศาสนสถานสำคัญที่สุดในยุคที่อาณาจักรจามปารุ่งเรืองสูงสุด ในปี ค.ศ. 1999 วิหาร หมี เซิน ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก (World Heritage Site) โดยองค์การยูเนสโก และกลายเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่สำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศเวียดนามศิลปินชาวเวียดนามหลายรายใช้วิหารแห่งนี้เป็นเนื้อหาหลักในการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะของตน บทความฉบับนี้คือความพยายามถอดรหัสข้อความที่ศิลปิน ด่าง นัง เถอะ ส่งสารผ่านภาพจิตรกรรมในวิหาร หมี เซิน มีการอภิปรายโต้แย้งว่าศิลปินผู้นี้ได้แทรกแนวคิดว่าวิหารแห่งนี้เป็นถิ่นพำนักทางจิตวิญญาณของชาวจาม และมีความเป็นไปได้ที่ศิลปินจะใช้งานศิลปะเป็นกลยุทธ์เพื่อให้ชนกลุ่มน้อยกลุ่มนี้สามารถอ้างสิทธิ์ของตนในมรดกทางวัฒนธรรมแห่งนี้ได้