การแปรค่าอารมณ์สู่การสร้างสรรค์ งานศิลปะ: กรณีศึกษาผลงานศิลปะ ชุด “ความเศร้าอันงดงาม”

Abstract

บทความนี้จัดทำขึ้นเพื่ออธิบายถึงกระบวนการสร้างสรรค์งานศิลปะของผู้ศึกษา กรณีการสร้างสรรค์ผลงานชุด “ความเศร้าอันงดงาม” ซึ่งมีที่มาจากประสบการณ์ตรง คือ การสูญเสียลูกเมื่อแรกคลอด ความสั่นสะเทือนทางใจที่รุนแรงกลายเป็นความบันดาลใจให้สร้างสรรค์ผลงาน สิ่งที่ศึกษา คือ ผลงานศิลปะจำนวน 10 ชิ้น แบ่งออกเป็น 2 ชุด โดยวิเคราะห์การใช้สัญญะแทนค่าอารมณ์ด้วยทัศนธาตุต่างๆ ที่มีนัยยะสำคัญ ได้แก่ รูปทรง สี น้ำหนัก และพื้นที่ว่าง ความสัมพันธ์ของระดับอารมณ์กับกระบวนการแสดงออกในผลงาน วิเคราะห์เปรียบเทียบทั้งชุดที่ 1 และ 2 รวมถึงการนำไปเปรียบเทียบกับผลงานของศิลปินหญิงที่มีประสบการณ์ตรงเช่นเดียวกันคือ ฟรีดา คาร์โล (Frida Kahlo) ผลการศึกษาทำให้เห็นวิธีคิดและแนวทางการสร้างสรรค์ของผู้ศึกษาว่าเห็นความสำคัญของการแปรค่าอารมณ์กับกระบวนการสร้างสรรค์งาน มีวิธีคิดแบบเป็นภาพ และใช้อารมณ์ความรู้สึกมากกว่าความคิดที่เป็นเหตุผล ซึ่งมีพัฒนาการคลี่คลายไปตามลำดับ เมื่อนำผลงานมาประเมินคุณค่าตามหลักของเอ็ดมันด์ เบริ์ก เฟลด์แมน (Edmurd Burke Feldman) แล้ว ยังพบว่ามีคุณค่าทับซ้อนกันทั้ง 3 ข้อ คือ มีทั้งความงาม การแสดงออกทางความรู้สึกและการยกระดับจิตใจ กอปรกับด้วยระยะเวลาที่ผ่านพ้นไปพอสมควร จึงเกิดมุมมองการวิเคราะห์ด้วยสายตาที่เปิดกว้างและกระจ่างแจ้ง ในที่สุดจึงค้นพบคุณค่าและความหมายของการสร้างสรรค์งานศิลปะที่สะท้อนแทนอารมณ์ที่มีพื้นฐานจากชีวิตจริงนั่นคือ การเข้าถึงทั้งความจริงในการแสดงออกซึ่งงานศิลปะและความจริงแท้ในการเอาชนะความทุกข์