ฉายภาพ “ยอง” ในมุมมองของละอ่อน: การประกอบสร้างอัตลักษณ์ “ความเป็นยอง” ผ่านสารคดีชุมชนของกลุ่มเยาวชน ชุมชนวัดประตูป่า อ.เมือง จ.ลำาพูน

Abstract

การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงทดลองเพื่อศึกษาการประกอบสร้าง อัตลักษณ์ “ความเป็นยอง” ของกลุ่มเยาวชนในชุมชนวัดประตูป่า อำาเภอ เมือง จังหวัดลำาพูน ด้วยการให้กลุ่มเยาวชนผลิต “ภาพยนตร์สารคดี ชุมชน” เล่าเรื่องราวของชุมชนประตูป่า ผลการศึกษาพบว่า “ความเป็น ยอง” ในสำานึกรับรู้ของกลุ่มเยาวชนถูกนิยามความหมายโดยสัมพันธ์กับ ประสบการณ์ของกลุ่มเยาวชนเอง ทั้งในฐานะที่เป็น “คนใน” ของชุมชน ท้องถิ่นและในฐานะที่ได้มีประสบการณ์สัมพันธ์กับชุมชนภายนอก “ความ เปน็ยอง” ทถี่กูประกอบสรา้งขนึ้โดยกลมุ่เยาวชนจงึมคีวามยดืหยนุ่ สมัพนัธ์ กับประสบการณ์ที่หลากหลายของตน สารคดีชุมชนที่ถูกผลิตขึ้นโดยกลุ่ม เยาวชนจึงเป็นทั้งการ “ผลิตซำ ้าและสร้างใหม่” (reproduction and reconstruction) ของอัตลักษณ์ “ความเป็นยอง” ที่เคลื่อนไหวอยู่ในสังคมท้อง ถิ่นเมืองลำาพูน นอกจากนี้ ยังพบว่า กระบวนการผลิต “สารคดีชุมชน” เป็นเสมือนกระบวนการถ่ายโอนภาระการสืบทอดอัตลักษณ์ของความเป็น ท้องถิ่นชุมชนวัดประตูป่า จากกลุ่มผู้สูงอายุในวัยที่เริ่มจะร่วงโรยมาสู่กลุ่ม เยาวชนซึ่งเป็นคนรุ่นใหม่ ที่จะรับหน้าที่ในการเล่าขานเรื่องราวของชุมชน คนยองวัดประตูป่าต่อไป สารคดีชุมชนที่ผลิตขึ้นโดยกลุ่มเยาวชนจึงไม่ได้ ทำาหน้าที่เพียงการบันทึกเรื่องราวของชุมชนจากมุมมองยองกลุ่มเยาวชน เท่านั้น หากแต่ยังทำาหน้าที่เป็น “สื่อ” ที่จะสืบทอดอัตลักษณ์ “ความ เป็นยอง” ให้คงอยู่คู่กับชุมชนชาวยองวัดประตูป่าต่อไปอีกด้วย