วัฒนธรรมเยาวชนใน “สนาม” ของกีฬา: การรวมกลุ่มฟุตบอลแฟนคลับสโมสร เมืองทองหนองจอก ยูไนเต็ด

Abstract

บทความชิ้นนี้ศึกษาวัฒนธรรมเยาวชนในกลุ่มฟุตบอลแฟนคลับสโมสร เมืองทองหนองจอก ยูไนเต็ด โดยใช้แนวคิด “สนาม” ของ Pierre Bourdieu และกรอบการศึกษาสังคมวิทยาการกีฬาเป็นแนวทางในการทำาความเข้าใจ ปรากฏการณ์กลุ่มฟุตบอลแฟนคลับที่เกิดขึ้นทั้งในและนอกพื้นที่สนามการ แข่งขัน จากการศึกษาพบว่ากีฬาเป็นหนึ่งในสนามของความนิยมในวัฒนธรรม ร่วมสมัยที่เยาวชนจะเลือกเข้าร่วมหรือก่อตัวเครือข่ายทางสังคมภายใต้ภูมิ หลังหรือความสนใจที่แตกต่างหลากหลายของพวกเขาเอง ในฐานะสมาชิก กลุ่มฟุตบอลแฟนคลับเยาวชนจะร่วมพัฒนาวัฒนธรรม สัญลักษณ์ ตลอด จนทุนทางสังคมที่สามารถแสดงออกถึงอัตลักษณ์ร่วมของกลุ่มตนเองซึ่งแตก ต่างออกไปจากสโมสรฟุตบอลอื่น โดยเราสามารถพิจารณาสิ่งที่เกิดขึ้นดัง กล่าวได้จากปฏิบัติการของเครือข่ายทางสังคม ความเคลื่อนไหวบนพื้นที่ ออนไลน์ที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มฟุตบอลแฟนคลับ ความคิดเกี่ยวกับท้องถิ่นนิยม การควบคุมทางสังคมในพฤติกรรมการเชียร์ และที่สำาคัญที่สุดคือการสร้าง จิตสำานึกร่วมผ่านปฏิบัติการทางสังคม เช่น การสร้างเพลงเชียร์ กิจกรรม ต่างๆ ที่สมาชิกทำาร่วมกันทั้งที่เกี่ยวข้องกับกีฬาและอื่นๆ รวมทั้งการครอบ ครองและแลกเปลี่ยนสินค้าที่ระลึกของสโมสร เป็นต้น การศึกษาครั้งนี้จึง พยายามนำาเสนอ “สนาม” ของวัฒนธรรมเยาวชนในกลุ่มฟุตบอลแฟนคลับ ที่ไม่ได้จำากัดอยู่เฉพาะพื้นที่ทางกายภาพในสนามกีฬาเท่านั้น นอกจากนี้ยัง ชี้ชวนให้มอง “แนวจริต” และเส้นทางที่เยาวชนได้ก่อตัววัฒนธรรม และสังคม ที่เราจะสามารถทำาความเข้าใจกิจกรรมการแสดงออก และการช่วงชิงขอบเขต พื้นที่ของ “สนาม” ในวิถีชีวิตของวัฒนธรรมเยาวชนปัจจุบัน