รูปแบบการกำหนดขอบเขตพื้นที่เมืองเก่าในประเทศไทย

Abstract

การกำหนดขอบเขตพื้นที่เมืองเก่าของประเทศไทยเกิดขึ้นด้วยความตระหนักถึงคุณค่าความสำคัญของมรดกทางวัฒนธรรมและการพัฒนาเชิงพื้นที่ของประเทศ ซึ่งก่อให้เกิดนโยบายด้านการอนุรักษ์และพัฒนาเมืองเก่าที่เป็นจุดเริ่มต้นของการกำหนดขอบเขตพื้นที่เมืองเก่าสำหรับใช้ในการวางแผนการอนุรักษ์และการพัฒนาพื้นที่ในภาคส่วนราชการต่างๆ อย่างเป็นระบบ ดังนั้นวิธีการกำหนดขอบเขตพื้นที่เมืองเก่าจึงเป็นส่วนที่สำคัญของการพัฒนาในขั้นเริ่มต้นที่ควรมีการศึกษาเพื่อเพิ่มความรู้ความเข้าใจอย่างแท้จริง การศึกษาในครั้งนี้จึงได้มุ่งเน้นเพื่อแสดงถึงวิธีการกำหนดขอบเขตทางกายภาพของพื้นที่เมืองเก่าทั้งในด้านองค์ประกอบทางกายภาพที่ใช้ในการกำหนดขอบเขตและการเปรียบเทียบลักษณะขององค์ประกอบที่ใช้เป็นรูปแบบในการกำหนดขอบเขตพื้นที่เมืองเก่าในบริเวณพื้นที่หลักหรือพื้นที่สงวนและพื้นที่อนุรักษ์หรือพื้นที่ต่อเนื่องของกลุ่มพื้นที่เมืองเก่ากลุ่มที่ 1 จำนวน 10 เมืองเก่า โดยใช้ตารางเปรียบเทียบการกำหนดขอบเขตพื้นที่เมืองเก่า ผลการศึกษาพบว่า การกำหนดขอบเขตพื้นที่เมืองเก่าในพื้นที่หลักหรือพื้นที่สงวนเป็๋นไปอย่างมีรูปแบบระเบียบและวิธีการที่ใช้ในการกำหนดพื้นที่อย่างชัดเจนโดยมีสาระสำคัญในด้านความแตกต่างเฉพาะในด้านขนาดของเมือง ในขณะที่พื้นที่ต่อเนื่องมีความหลากหลายแบบและมีความแตกต่างในด้านวิธีการกำหนดขอบเขตของพื้นที่ ซึ่งแสดงให้เห็นว่า ไม่ได้มีแบบแผนที่นำมาใช้เป็นวิธีการกำหนดตั้งแต่แรก แต่เกิดจากการกำหนดขอบเขตพื้นที่ตามสภาพทางกายภาพของเมืองเก่าในพื้นที่จริง