ความสามารถในการต้านอนุมูลอิสระของสารสกัดหยาบจากวัชพืชบางชนิด

Abstract

การนำวัชพืชมาใช้เป็นประโยชน์เพื่อเป็นยาสมุนไพรเป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการควบคุมวัชพืช และเป็นการเพิ่มมูลค่า การทดลองนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปริมาณสารพฤกษเคมีและทดสอบประสิทธิภาพการเป็นสารต้านอนุมูลอิสระของสารสกัดหยาบจากใบของวัชพืช จำนวน 9 ชนิด ได้แก่ ก้นจ้ำขาว กะเม็ง เขมรเล็ก โคกกระสุน ตาลปัตรฤษี ผักโขมหนาม ผักละออง ผักเสี้ยนผี และลูกใต้ใบ โดยนำส่วนของใบวัชพืชอบให้แห้ง และบดละเอียด สกัดตัวอย่างวัชพืชด้วยน้ำเปรียบเทียบกับเอทานอล (80%) แล้ววิเคราะห์ปริมาณสารพฤกษเคมี ได้แก่ สารประกอบพวก phenolics และ flavonoids และทดสอบประสิทธิภาพการเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ด้วยปฏิกิริยา DPPH, ABTS, PMS-NADH และ nitric oxide radical scavengings ผลการทดลองพบว่า สารสกัดด้วยเอทานอลจากวัชพืชทุกชนิดมีปริมาณของสารพฤกษเคมีพวก phenolics และ flavonoids มากกว่าสารสกัดด้วยน้ำ โดยที่สารสกัดด้วยเอทานอลจากเขมรเล็กและลูกใต้ใบมีปริมาณสารพฤกษเคมีทั้งสองชนิดนี้มากกว่าสารสกัดจากวัชพืชชนิดอื่น นอกจากนี้ยังพบว่า สารสกัดด้วยเอทานอลจากเขมรเล็กและลูกใต้ใบมีประสิทธิภาพในการเป็นสารต้านอนุอิสระจากปฏิกิริยา DPPH (IC50 เท่ากับ 58.69 และ 89.90 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร ตามลำดับ) และ ABTS radical scavengings (IC50 เท่ากับ 96.63 และ 113.58 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร ตามลำดับ) ได้สูงกว่าสารสกัดจากวัชพืชอื่น โดยที่สารสกัดด้วยเอทานอลจากเขมรเล็กสามารถยับยั้งปฏิกิริยา DPPH radical scavenging ได้ไม่แตกต่างทางสถิติเมื่อเปรียบเทียบกับสารมาตรฐาน tocoperol (IC50 เท่ากับ 51.65 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร) ส่วนประสิทธิภาพของสารสกัดจากวัชพืชทดสอบในการต้านอนุมูลอิสระจากปฏิกิริยา PMS-NADH และ nitric oxide radical scavenging นั้นมีผลการทดลองไม่เด่นชัดมากนัก อย่างไรก็ตามจะทำการศึกษาชนิดของสารพฤกษเคมีในสารสกัดจากเขมรเล็ก และลูกใต้ใบต่อไป