พฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรปลูกลำไย บ้านสบเมย อาเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน

Abstract

การศึกษาเชิงพรรณนาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรปลูกลำไยบ้านสบเมย ตำบลทาขุมเงิน อำเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน กลุ่มตัวอย่างเป็นเกษตรกรปลูกลำไยที่ใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชจำนวน 255 คน รวบรวมข้อมูลในช่วงเดือนมิถุนายนถึงเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2556 เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาเป็นแบบสัมภาษณ์ ประกอบด้วยข้อมูลส่วนบุคคลและพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช ซึ่งผ่านการตรวจสอบความตรงตามเนื้อหาโดยผู้ทรงคุณวุฒิ ได้ค่าดัชนีความตรงตามเนื้อหา เท่ากับ 0.99 และทดสอบความเชื่อมั่นได้ค่าในระดับที่ยอมรับได้ (0.80) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ผลการศึกษาพบว่ากลุ่มตัวอย่างมีการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชร้อยละ 98.04 มีเพียงร้อยละ 1.96 ที่มีการใช้สารชีวภาพ กลุ่มตัวอย่างใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชประเภทสารเคมีกำจัดแมลงร้อยละ 38.37 และสารเคมีกำจัดเชื้อราร้อยละ 34.43 สำหรับพฤติกรรมการใช้สำรเคมีกำจัดศัตรูพืช พบกลุ่มตัวอย่างร้อยละ 61.20 และร้อยละ 62.00 มีพฤติกรรมก่อนใช้และขณะใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอย่างถูกต้องในระดับสูงตามลาดับ ขณะที่กลุ่มตัวอย่างร้อยละ 52.40 มีพฤติกรรมหลังใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอย่างถูกต้องในระดับต่ำ ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่ากลุ่มตัวอย่างยังมีพฤติกรรมการใช้สารกำจัดศัตรูพืชที่ไม่ปลอดภัยทั้งก่อนใช้ ขณะใช้ และหลังใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช ดังนั้นทีมสาธารณสุขควรส่งเสริมพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชอย่างปลอดภัยแก่เกษตรกรปลูกลำไยเพื่อลดความเสี่ยงต่อสุขภาพโดยเฉพาะพิษสารเคมีกำจัดศัตรูพืช