Please use this identifier to cite or link to this item:
http://cmuir.cmu.ac.th/jspui/handle/6653943832/74187
Full metadata record
DC Field | Value | Language |
---|---|---|
dc.contributor.advisor | Ravi Lonkani | - |
dc.contributor.advisor | Piman Limpaphayom | - |
dc.contributor.advisor | Chaiwuth Tangsomchai | - |
dc.contributor.author | Norrasate Sritanee | en_US |
dc.date.accessioned | 2022-10-10T00:51:33Z | - |
dc.date.available | 2022-10-10T00:51:33Z | - |
dc.date.issued | 2022-08 | - |
dc.identifier.uri | http://cmuir.cmu.ac.th/jspui/handle/6653943832/74187 | - |
dc.description.abstract | Most public limited companies are extensive and impactful to countries’ economy and their people, and therefore effective management in those companies is important. Previous studies have shown that conflicts of interest among companies' shareholders, managers, and creditors are one of the major causes of declining operational efficiency. Agency Theory is a forefront financial economic theory used for describing agency conflict problems along with approaches for conflict resolution. Mechanisms to help reduce agency conflicts include monitoring both within and outside a company. The board of directors and controlling shareholders are also the key internal monitoring tools, while the stock market, regulators, outside shareholders, and debt holders are the primary external monitoring apparatus. This study focuses on how external monitoring, particularly through stock markets, as well as how family-owned companies and family-managed businesses affect such performance dimensions as managerial discretion, corporate risk-taking, reinsurance demand, and financial performance in Thai non-life insurance businesses. The insurance industry stands out from others because of its unique characteristics and operations. For example, they have liabilities in the form of insurance reserves, receiving income in advance, mainly invested in securities, and merged customers and creditors functions (i.e., policyholders). Besides, policyholders have the right to claim the entity's liability to insurance companies before any other group. In addition, insurance is a business that is highly regulated in order to protect its policyholders against being exploited by other stakeholders. Thus, these unique characteristics result in conflicts of interest in the insurance business that is different from non-insurance ones. This study combines cross-sectional and time series data to create panel data. We can comprehend more clearly if we their combinarion includes observations about different cross-sections. After eliminating two listed reinsurance firms, one listed life insurance company, companies with incomplete information, and companies with discontinued operations, we have 45 non-life insurance companies remaining from 2012 to 2016 Our study divides the insurance companies into listed, non-listed, family, non-family, and family companies with the owner involved and uninvolved in the management. Such distinct groups enable us to investigate how each of them affects issues of agency conflicts, which brings us to three crucial research questions: 1) How do different monitoring of listed and non-listed companies affect managerial discretion, corporate risk-taking, reinsurance demand, and firm performance? 2) How do different families and non-families companies affect these same variables? 3) How do different companies with the owner involved and uninvolved in management affect those variables? Additionally, since there are some unique features in our study findings, unlike those found in other non-insurance industries, the insurance sector may also be classified into life and non-life groups, the latter of which is under our research. Our findings demonstrate that listed insurance companies have greater managerial latitude than do non-listed ones due to their diverse business lines, which require greater prudent judgment in premium and claim settings. Managers with greater managerial discretion may have more opportunities to maximize their own wealth rather than that of their shareholders. Besides, due to an insurer’s higher risk-taking actions, agency conflicts between its owner and policyholders are more common in listed insurers than in non-listed insurers. For instance, listed insurers have higher underwriting risk than non-listed ones, despite their relatively lower leverage risk, because of their lower premiums due to their firm size (i.e., economies of scale). Reinsurance and firm performance, however, are the same for both listed and non-listed groups. As a result, even though listed insurance companies are subject to more stringent regulation than non-listed ones, our findings indicate that agency conflicts are more likely to occur in listed companies than in non-listed firms, especially the conflict between owners and policyholders. Instead of protecting the policyholders, the stock market's primary regulatory framework places higher priority on investor protection over other stakeholders’ interests. According to our findings, family-owned insurance companies perform similarly to non-family-owned firms regarding managerial discretion, reinsurance demand, and firm performance. However, compared to non-family-owned insurers, family-owned companies show lower underwriting and investment risks but higher leverage risk. A higher degree of financial leverage in family-owned companies implies that they have lower capital reserves associated with lower underwriting and investment risks. Lower risk-taking actions in family-owned companies are characterized by their controlling family’s planning to pass thebusiness down toward next generations; family-owned businesses usually have a clear objective concerning their companies’ long-term viability and thus invest more relatively to non-family-owned firms do. As a result, compared to non-family-owned frms, agency conflicts between owners and policyholders are smaller in family-owned companies. Our findings also show that when shareholders of an insurance firm participates in its managerial decisions or activities, they tend to lend more impacts on the business than when they merely own shares. Owner’s involvement in management helps reduce managerial discretion more effectively compared to no owner’s involvement. Additionally, in businesses where owners are actively involved in management, the interests of the owners and shareholders are aligned. As a result, while leverage, underwriting, and overall risks are similar between companies with and without owner-managers, the former tend to assume higher investment risks to maximize owners’ wealth. Moreover, Our findings indicate that insurance companies with high ownership concentration (e.g., closely-held firms) are more inclined to accept greater risk exposres, particularly underwriting and investment risks. Hence, higher expenses borne by policyholders could come from these findings. Furthermore, the demand for reinsurance is lower for firms whose the shareholders own a sizable portion of the stock. Those firms may regard reinsurance more as a superfluous cost than a risk-diversification benefit, thereby making them decide to keep diversfiable risks to themselves, which effectively lowers their demand for reinsurance. Also, our findings point out that lower firm performance is the result of higher ownership concentration. It can be shown that there are agency concerns in insurance companies when their owners hold a large part of a company due to higher risk-taking and weaker firm performance. When insurance firms with high ownership concentration are listed on the stock exchange, they exhibit less underwriting risk-taking and seek more reinsurance so as to reduce agency conflicts. As a result, we can view stock-market monitoring as an essential governance tool for minimizing agency conflicts, especially in high-ownership concentration firms. All of our research findings lead us to conclude that listed insurance companies are more likely to have higher agency conflicts than non-listed ones. Because listed firms are more incentivized to assume more risks and expropriate wealth from policyholders toward shareholders or managers due to the firms’ greater managerial discretion, stock-market regulators should pay closer attention to such risk-shifting behavior. On the other hand, family-managed insurance firms experience fewer of those risk-taking issues. As a result, insurance-industry regulators should take into account those factors when creating a legal environment, establishing suitable regulatory policies, and deploying their enforcement actions. The findings of our study are still useful for investors in spite of the fact that they show no differences in firm performance among non-life insurance groups, including listed and non-listed firms, family-owned and non-family-owned firms, and family-managed and non-family-managed firms. Even though insurance firms’ ownership structures do not affect firm performance, their ownership concentration does positively affect their agency costs through fewer business lines, better monitoring, decreased leverage risk-taking decision, and increased reinsurance demand. | en_US |
dc.language.iso | en | en_US |
dc.publisher | Chiang Mai : Graduate School, Chiang Mai University | en_US |
dc.subject | Family Ownership | en_US |
dc.subject | Insurance Business | en_US |
dc.subject | Firm Performance | en_US |
dc.subject | Stock Exchange Listing | en_US |
dc.title | Effects of stock exchange listing, family ownership, and family involvement on firm performances in the Thai non-life insurance businesses | en_US |
dc.title.alternative | ผลกระทบของการจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ โครงสร้างผู้ถือหุ้นแบบครอบครัว และโครงสร้างผู้ดำเนินงานของธุรกิจประกันถือหุ้นแบบครอบครัวที่เจ้าของมีส่วนร่วมในการบริหารต่อผลการนวินาศภัยในประเทศไทย | en_US |
dc.type | Thesis | |
thailis.controlvocab.lcsh | Stock exchanges | - |
thailis.controlvocab.lcsh | Stocks | - |
thailis.controlvocab.lcsh | Insurance against loss | - |
thailis.controlvocab.lcsh | Insurance | - |
thesis.degree | doctoral | en_US |
thesis.description.thaiAbstract | ด้วยบริษัทจำกัดมหาชนส่วนใหญ่เป็นบริษัทที่มีขนาดใหญ่และมีความสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจตลอดจนเกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันของคนในประเทศ ดังนั้นการดำเนินงานที่มีประสิทธิภาพของบริษัทเหล่านี้จึงมีความสำคัญต่อความอยู่รอดของบริษัท จากผลการศึกษาที่ผ่านมาแสดงให้เห็นว่าปัญหาความขัดแย้งทางผลประโยชน์ที่เกิดขึ้นไม่ว่าจะเป็นปัญหาความขัดแย้งระหว่างผู้ถือหุ้นที่เป็นเจ้าของบริษัทกับผู้บริหาร หรือปัญหาความขัดแย้งทางผลประโยชน์ที่เกิดขึ้นระหว่างผู้ถือหุ้นที่เป็นเจ้าของบริษัทกับผู้ถือหุ้นส่วนน้อยเป็นสาเหตุที่สำคัญที่ส่งผลให้ผลการดำเนินงานของบริษัทลดลง ทฤษฎีตัวแทนเป็นทฤษฎีหนึ่งที่สำคัญในทางการเงินที่นำมาช่วยอธิบายถึงปัญหาความขัดแย้งรวมถึงแนวทางในการจัดการกับปัญหาความขัดแย้งดังกล่าว โดยกลไกที่นำมาช่วยจัดการกับปัญหาความขัดแย้งมีทั้งกลไกการตรวจสอบทั้งจากภายในและภายนอกบริษัท กลไกภายในบริษัทที่สำคัญได้แก่คณะกรรมการบริหารบริษัทและผู้ถือหุ้นรายใหญ่ ส่วนกลไกการตรวจสอบภายนอกได้แก่ การตรวจสอบจากทางตลาดหลักทรัพย์ หน่วยงานกำกับดูแลที่เกี่ยวข้อง ผู้ถือหุ้น และเจ้าหนี้ของบริษัท เป็นต้น ในการศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษาผลกระทบของการจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ โครงสร้างผู้ถือหุ้นแบบครอบครัว และโครงสร้างผู้ถือหุ้นแบบครอบครัวที่เจ้าของมีส่วนร่วมในการ บริหารงานต่อผลการดำเนินงานของธุรกิจประกันวินาศภัยในประเทศไทย ผลการดำเนินงานที่สำคัญของธุรกิจประกันวินาศภัยได้แก่ ดุลยพินิจในการบริหารงานของผู้บริหาร ความเสี่ยงของธรกิจ การเอาประกันภัยต่อ และผลการดำเนินงานทางด้านการเงิน การศึกษาปัญหาความขัดแย้งในธุรกิจประกันภัยมีความน่าในใจตรงที่ธุรกิจประกันภัยเป็นธุรกิจที่มีการดำเนินงานแตกต่างจากธุรกิจทั่วไปใน 5 ประเด็นที่สำคัญ ประเด็นแรกโครงสร้างเงินทุนของธุรกิจประกันภัยส่วนใหญ่ประกอบไปด้วยเงินสำรองประกันภัยและค่าสินไหมทดแทนในขณะที่ธุรกิจอื่นๆ ประกอบไปด้วยหนี้สินจากการกู้ยืมและส่วนของเจ้าของ ประเด็นที่สองได้รับรายได้ที่เป็นค่าเบี้ยประกันภัยมาก่อนล่วงหน้าในขณะที่ธุรกิจทั่วๆ ได้รับรายได้หลังจากการขายสินค้าหรือบริการ ประเด็นที่สามสินทรัพย์ลงทุนส่วนใหญ่ของธุรกิจประกันภัยเป็นหลักทรัพย์ทางการเงิน เช่น หุ้นสามัญ พันธบัตรรัฐบาล หน่วยลงทุน เป็นต้น ในขณะที่ธุรกิจทั่วๆ ไป มีการลงทุนในลูกหนี้การค้า สินค้าคงเหลือ ที่ดิน อาคาร เครื่องจักร เป็นต้น ประเด็นที่สี่ลูกค้าของบริษัทประกันภัยถือเป็นเจ้าหนี้ของบริษัทด้วยขณะที่ธุรกิจอื่นๆ ไม่มีลักษณะนี้ และประเด็นสุดท้ายลูกค้าซึ่งถือเป็นเจ้าหนี้ที่สำคัญของธุรกิจมีสิทธิเรียกร้องในหนี้สินของบริษัทก่อนเจ้าหนี้รายอื่นๆ จากลักษณะเฉพาะของการดำเนินงานที่แตกต่างจากธุรกิจทั่วๆไปของธุรกิจประกันภัยซึ่งอาจส่งผลต่อปัญหาความขัดแย้งทางผลประโยชน์ในธุรกิจประกันภัยที่แตกต่างจากธุรกิจโดยทั่วไปอีกด้วย โดยเฉพาะปัญหาความขัดแย้งทางผลประโยชน์ระหว่างเจ้าของและผู้เอาประกันภัย อันเนื่องมาจากเหตุที่เจ้าของมักจะตัดสินใจลงทุนที่มีความเสี่ยงเพื่อคาดหวังผลตอบแทนที่สูงขึ้นในขณะที่ผู้เอาประกันภัยเป็นผู้ที่ไม่ต้องการให้ธุรกิจประกันภัยมีความเสี่ยงเพราะค่าสินไหมทดแทนที่ผู้เอาประกันภัยจะได้รับขึ้นอยู่กับความมั่นคงของบริษัทประกันภัย กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาได้แก่บริษัทประกันวินาศภัยจำนวนทั้งสิ้น 45 บริษัท และข้อมูลที่ใช้ในการวิเคราะห์ได้แก่ ข้อมูลจากงบการเงิน เก็บรวมรวมจากทั้งของรายงานจากตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย สำนักงานคณะกรรมการกำกับและส่งเสริมการประกอบธุรกิจประกันภัย และจากข้อมูลที่เก็บโดยตรงจากบริษัท นอกจากนั้นแล้วข้อมูลในส่วนของผู้ถือหุ้นของบริษัทเก็บรวบรวมได้จากกรมพัฒนาธุรกิจการค้ากระทรวงพาณิชย์ โดยข้อมูลทั้งหมดเก็บรวบรวมตั้งแต่ปี พ.ศ. 2555 ถึง 2559 รวมทั้งสิ้นจำนวน 5 ปี นอกจากนี้แล้วเรายังสามารถแบ่งกลุ่มตัวอย่างออกเป็น บริษัทที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย จำนวน 13 บริษัท บริษัทครอบครัวจำนวน 33 บริษัท และบริษัทครอบครัวที่เจ้าของมีส่วนร่วมในการบริหารงานอีกจำนวน 25 บริษัท จากการที่เราสามารถแบ่งกลุ่มตัวอย่างออกได้เป็นหลายกลุ่มตัวอย่างข้างต้นที่มีลักษณะแตกต่างกันอาจส่งผลต่อปัญหาความขัดแย้งทางผลประโยชน์ที่มีความแตกต่างกันอีกด้วย จึงนำไปสู่การตั้งคำถามสำหรับการวิจัยที่สำคัญ 3 ประเด็น ประเด็นแรกคือกลไกการตรวจสอบดูแลกิจการที่แตกต่างกันระหว่างบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์และบริษัทที่อยู่นอกตลาดหลักทรัพย์ส่งผลต่อดุลยพินิจในการบริหารงานของผู้บริหาร ความเสี่ยง การเอาประกันภัยต่อ และผลการดำเนินงานอย่างไร ประเด็นที่สองคือความแตกต่างกันระหว่างบริษัทที่มีโครงสร้างผู้ถือหุ้นแบบครอบครัวและบริษัทที่มีโครงสร้างผู้ถือหุ้นที่ไม่ใช่ครอบครัวส่งผลต่อผลการดำเนินงานทั้งสี่ด้านข้างต้นอย่างไร ประเด็นสุดท้ายคือความแตกต่างกันระหว่างบริษัทที่มีโครงสร้างผู้ถือหุ้นแบบครอบครัวที่เจ้าของมีส่วนร่วมในการบริหารงานและบริษัทที่เจ้าของไม่มีส่วนร่วมในการบริหารงานส่งผลต่อผลการดำเนินงานทั้งสี่ด้านข้างต้นอย่างไร ผลการศึกษาพบว่าบริษัทที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ฯ มีประเภทของการรับประกันภัยที่หลากหลายกว่าบริษัทที่อยู่นอกตลาดหลักทรัพย์ ดังนั้นบริษัทเหล่านี้ต้องอาศัยดุลยพิจในการบริหารงานที่มากตามไปด้วยไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการกำหนดค่าเบี้ยประกันภัย และการกำหนดจ่ายค่าสินไหมทดแทน ซึ่งการที่ผู้บริหารมีดุลยพินิจในการบริหารงานที่สูงขึ้นอาจนำไปสู่โอกาสที่ผู้บริหารเหล่านี้บริหารงานโดยคำนึงถึงตนเองมากกว่าเจ้าของหรือผู้เอาประกันภัย นำไปสู่การสร้างปัญหาความขัดแย้งที่เพิ่มขึ้น นอกจากนี้แล้วยังพบอีกว่าบริษัทประกันภัยที่อยู่ในตลาดหลักทรัพย์ยังมีความเสี่ยงด้านการรับประกันภัยที่สูงกว่าบริษัทที่อยู่นอกตลาดหลักทรัพย์ ในขณะที่การเอาประกันภัยต่อและผลการดำเนินงานระหว่างบริษัทที่อยู่ในตลาดหลักทรัพย์ฯ และนอกตลาดหลักทรัพย์ฯ ไม่มีความแตกต่างกัน ดังนั้นจะเห็นได้ว่าบริษัทในตลาดหลักทรัพย์ฯ ที่มีดุลยพินิจในการบริหารงานและความเสี่ยงด้านการรับประกันภัยที่มากกว่าอาจก่อให้เกิดปัญหาความขัดแย้งทางผลประโยชน์ระหว่างเจ้าของกับผู้เอาประกันภัยมากกว่าบริษัทที่อยู่นอกตลาดหลักทรัพย์ฯ นอกจากนี้แล้วยังพบอีกว่าบริษัทที่มีโครงสร้างผู้ถือหุ้นแบบครอบครัวมีความเสี่ยงจากการรับประกันภัยและความเสี่ยงจากการลงทุนที่ต่ำกว่าบริษัทที่ไม่มีโครงสร้างผู้ถือหุ้นแบบครอบครัว โดยผลการศึกษานี้สอดคล้องกับแนวคิดที่ว่าธุรกิจครอบครัวมีเป้าหมายในการคงอยู่ระยะยาวเพื่อส่งมอบธุรกิจให้กับคนรุ่นถัดไป ดังนั้นธุรกิจเหล่านี้จึงให้ความสำคัญกับการลงทุนที่มีประสิทธิภาพ ชื่อเสียงของบริษัท และมีการดำเนินงานอย่างระมัดระวัง ดังนั้นแนวโน้มของปัญหาความขัดแย้งทางผลประโยชน์ระหว่างเจ้าของกับผู้เอาประกันภัยในบริษัทที่มีโครงสร้างผู้ถือหุ้นแบบครอบครัวมีน้อยกว่าบริษัทที่ไม่มีโครงสร้างผู้ถือหุ้นแบบครอบครัว สำหรับผลกระทบด้านดุลยพินิจในการบริหารงาน การเอาประกันภัยต่อ และผลการดำเนินงานของบริษัททั้งสองกลุ่มไม่มีความแตกต่างกัน สำหรับผลกระทบของบริษัทที่มีโครงสร้างผู้ถือหุ้นแบบครอบครัวและเจ้าของมีส่วนร่วมในการบริหารงานพบว่าบริษัทเหล่านี้มีดุลยพินิจในการบริหารงานของผู้บริหารที่ต่ำกว่าบริษัทที่เจ้าของไม่มีส่วนร่วมในการบริหารงาน ดังนั้นโอกาสในการเกิดปัญหาความขัดแย้งที่กล่าวมาข้างต้นก็น้อยกว่าเช่นกัน เมื่อพิจารณาถึงด้านความเสี่ยงพบว่าบริษัทที่มีโครงสร้างผู้ถือหุ้นแบบครอบครัวและเจ้าของมีส่วนร่วมในการบริหารงานมีความเสี่ยงด้านการลงทุนสูงกว่าบริษัทที่เจ้าของไม่มีส่วนร่วมในการบริหารงาน ซึ่งลักษณะดังกล่าวแสดงให้เห็นถึงผลประโยชน์ของเจ้าของและผู้บริหารเป็นไปในทางเดียวกันในการสร้างความมั่งคั่ง ผลการศึกษาด้านผลกระทบของการกระจุกตัวของผู้ถือหุ้นที่มีต่อผลการดำเนินงานทั้งสี่ด้านข้างต้นก็ยังให้ผลการศึกษาที่น่าสนใจอีกด้วย โดยพบว่าบริษัทที่มีการกระจุกตัวของผู้ถือหุ้นที่สูงขึ้นส่งผลต่อความเสี่ยงด้านการรับประกันภัยและการลงทุนที่สูงขึ้น ในขณะที่มีการเอาประกันภัยต่อและผลการดำเนินงานที่ลดลง ซึ่งแสดงให้เห็นถึงปัญหาความขัดแย้งทางผลประโยชน์ในบริษัทเหล่านี้ก็จะยิ่งสูงตามไปด้วย แต่เมื่อบริษัทเหล่านี้อยู่ในตลาดหลักทรัพย์กลับพบว่ามีความเสี่ยงด้านการรับประกันภัยที่ลดลงในขณะที่มีการเอาประกันภัยต่อที่เพิ่มขึ้น ดังนั้นจะเห็นได้ว่ากลกการตรวจสอบจากทางตลาดหลักทรัพย์ส่งผลต่อการลดปัญหาความขัดแย้งของบริษัทเหล่านี้ลงได้ โดยเฉพาะปัญหาความขัดแย้งระหว่างเจ้าของกับผู้เอาประกันภัย ดังนั้นผลการครั้งนี้สามารถสรุปได้ว่าบริษัทประกันภัยในตลาดหลักทรัพย์ฯ มีแนวโน้มเกิดปัญหาความขัดแย้งระหว่างเจ้าของกับผู้เอาประกันภัยมากกว่าบริษัทนอกตลาดหลักทรัพย์ฯ บริษัทที่มีโครงสร้างผู้ถือหุ้นแบบครอบครัว และบริษัทที่มีโครงสร้างผู้ถือหุ้นแบบครอบครัวที่เจ้าของมีส่วนร่วมในการบริหารงานมีแนวโน้มเกิดปัญหาความขัดแย้งดังกล่าวน้อยว่ากลุ่มอื่นๆ นอกจากนี้ผลการศึกษายังเป็นประโยชน์ต่อหน่วยงานที่กำกับดูแลบริษัทประกันภัยในแง่ที่ว่า ควรให้ความสำคัญที่มากขึ้นกับบริษัทในตลาดหลักทรัพย์ฯ บริษัทที่ไม่มีโครงสร้างผู้ถือหุ้นแบบครอบครัว และบริษัทที่มีการกระจุกตัวของผู้ถือหุ้นที่สูง เนื่องจากบริษัทเหล่านี้อาจมีปัญหาในการดำเนินงานจนกระทบกับผู้เอาประกันภัย ผลประโยชน์ของผลการศึกษาในครั้งนี้ยังเป็นข้อมูลที่สำคัญสำหรับการจัดสินใจของนักลงทุนที่จะลงทุนในธุรกิจประกันภัย โดยพบว่าผลการดำเนินงานของธุรกิจประกันภัยอาจไม่มีความน่าสนใจในสายตาของนักลงทุน แต่ถ้าหากนักลงทุนสนใจลงทุนในธุรกิจประกันภัยควรให้ความสำคัญในประเด็นต่างๆ เช่น บริษัทมีการรับประกันภัยที่เน้นเฉพาะบางประเภทที่มีความเชี่ยวชาญ มีการเอาประกันภัยต่อที่ต่ำ มีภาระในการจ่ายค่าสินไหมทดแทนที่ต่ำ มีขนาดบริษัทที่ใหญ่และมีการดำเนินงานในธุรกิจประกันภัยมาอย่างยาวนาน | en_US |
Appears in Collections: | BA: Theses |
Files in This Item:
File | Description | Size | Format | |
---|---|---|---|---|
601551003-NORRASATE SRITANEE.pdf | 3.5 MB | Adobe PDF | View/Open Request a copy |
Items in CMUIR are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.