บทบาทของนักกฎหมายไทยกับการรัฐประหารเพื่อนำมาสู่ระบอบเผด็จการ:ศึกษากรณีรัฐประหาร 22 พฤษภาคม 2557

Abstract

รัฐประหารกับนักกฎหมายดูเหมือนจะเป็นสองสิ่งที่แตกต่างกันโดยสิ้นเชิงและไม่สามารถนำมาเป็นวัตถุในการศึกษาทางกฎหมายเคียงคู่กันได้ เนื่องจากอย่างแรกมุ่งทำลายกฎหมายซึ่งเป็นสิ่งที่นักกฎหมายต้องพิทักษ์รักษาไว้ แต่อย่างไรก็ตามบทความนี้ได้มุ่งศึกษากฎหมายให้ออกไปจากการให้ความสำคัญกับเฉพาะตัวบทกฎหมาย โดยอาศัยตัวนักกฎหมายและการกระทำของ นักกฎหมายมาเป็นวัตถุหลักในการศึกษา ด้วยเหตุนี้ จากการศึกษาบทบาทของนักกฎหมายไทยในช่วงรัฐประหาร 22 พฤษภาคม 2557 ผู้เขียนจึงค้นพบว่านักกฎหมายโดยเฉพาะอย่างยิ่ง นักกฎหมายไทยมีความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดอย่างยิ่งต่อการทำรัฐประหารและไม่ได้จำกัดอยู่เฉพาะบทบาทมือกฎหมายที่ทำหน้าที่สร้างระบบกฎหมายให้กับคณะรัฐประหาร หรือบทบาทของศาลที่ทำหน้าที่รับรองอำนาจของคณะรัฐประหารอันเป็นบทบาทที่เห็นได้ชัดเจนภายหลังรัฐประหารตามที่งานศึกษาหลายชิ้นก่อนหน้านี้ได้ตอบคำถามไว้เท่านั้น แต่นักกฎหมายไทยยังมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในการใช้และตีความรัฐธรรมนูญจนทำลายกลไกแก้ไขความขัดแย้งทางการเมืองของรัฐธรรมนูญลง และสร้างวิกฤติทางรัฐธรรมนูญขึ้นมาเพื่อเปิดทางให้กับรัฐประหารโดยกองทัพอีกด้วย

At first, it would appear insensible to make coups and lawyers a joint subject of a legal study. The former aims to destroy the law, which is the very thing that lawyers are tasked with protecting. All the same, this article aims to push a study of the law beyond a framework that gives chief importance to the letter of the law. Instead, lawyers and their actions are the primary material of this study. In studying the role of Thai lawyers during the coup of 22 May 2014, the author found that lawyers played a critical role in the success of the coup that was not limited to their role (1) as lawmakers tasked with building a new legal regime for the coup-makers or (2) in courts tasked with supporting the power and actions of the coup-makers. Both these roles were visible in the after the coup, as several previous studies have documented. However, Thai lawyers played another, critical role by interpreting and applying the constitution in ways that destroyed constitutional mechanisms for resolving political conflict. The hollowing of those mechanisms created a constitutional crisis that opened an opportunity for the military to conduct a coup once again.