การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวิชากฎหมายที่เกี่ยวข้องกับวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์โดยใช้แนวคิดการเรียนแบบรู้จริง

Abstract

การจัดการเรียนการสอนเกี่ยวกับกฎหมายการประกอบวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ และกฎหมายที่เกี่ยวข้องมีความสำคัญอย่างยิ่ง ทั้งนี้เพื่อป้องกันพยาบาลจากความผิดพลาดในการดูแลผู้ป่วยตามมาตรฐาน การถูกฟ้องร้องและการถูกลงโทษทางกฎหมาย การวิจัยเชิงพัฒนานี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนในกระบวนวิชากฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการประกอบวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์โดยใช้แนวคิดการเรียนแบบรู้จริง(Mastery learning) โดยศึกษาในประชากรนักศึกษาพยาบาลชั้นปีที่ 3 คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ที่เรียนกระบวนวิชาดังกล่าวในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2558 จำนวนทั้งหมด 138 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 69 คน กลุ่มทดลองได้รับการสอนโดยใช้รูปแบบการเรียนแบบรู้จริง ในขณะที่กลุ่มควบคุมได้รับการสอนตามมาตรฐานปกติ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย 1) แผนการสอน 2) ชุดวีดีโอการบรรยายบนเว็บไซด์ 3) กรณีศึกษาสำหรับวิเคราะห์ในชั้นเรียน 4) แบบทดสอบความรู้ด้วยตนเองหลังเรียนบนเว็บไซด์ 5) แบบทดสอบความรู้ก่อนเรียนในชั้นเรียน 6)แบบทดสอบความรู้หลังเรียนก่อนการสอบกลางภาคและปลายภาค และ7) แบบสะท้อนคิดเกี่ยวกับวิธีการเรียนการสอน

ผลการวิจัยพบว่า

1. รูปแบบการเรียนการสอนโดยใช้แนวคิดการเรียนแบบรู้จริง ในกระบวนวิชากฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการประกอบวิชาชีพการพยาบาลและการผดุงครรภ์ ประกอบด้วย 1) การยึดวัตถุประสงค์ของกระบวนวิชาซึ่งมีการกำหนดไว้ล่วงหน้าเป็นแนวทางในการจัดการเรียนการสอน 2) การแบ่งเนื้อหาการเรียนเป็นหัวข้อย่อยและกำหนดวัตถุประสงค์เฉพาะของแต่ละหัวข้อย่อย 3) การเลือกสื่อการเรียนรู้และกลวิธีในการสอนที่เหมาะสม ได้แก่ ชุดการเรียนบนเว็บ และการวิเคราะห์กรณีศึกษาในห้องเรียน 4) การทดสอบความรู้แบบสั้น ๆ หลังการเรียนในแต่ละหน่วยบนเว็บ และการทดสอบสั้น ๆ ก่อนเรียนในชั้นเรียน(quiz) และ 5) การค้นหาจุดอ่อนโดยใช้ผลการประเมินจากแบบทดสอบ และการวิเคราะห์กรณีศึกษาและปรับปรุงแก้ไข 2. ประสิทธิผลของการเรียนการสอนในผู้เรียนกลุ่มทดลองที่มีการเรียนการสอนโดยใช้รูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดการเรียนแบบรู้จริงดีกว่ากลุ่มควบคุมที่ใช้รูปแบบการจัดการเรียนการสอนแบบมาตรฐานปกติ โดยกลุ่มทดลองมีผลคะแนนการสอบโดยใช้แบบทดสอบความรู้หลังเรียนก่อนการสอบกลางภาคและก่อนการสอบปลายภาคสูงกว่าในกลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญ (t=3.48, p < .001 และ t=2.93, p < .01) ผู้บริหารการศึกษาของคณะพยาบาลศาสตร์ สามารถใช้ผลการศึกษาครั้งนี้ในการส่งเสริมให้คณาจารย์ผู้สอนในกระบวนวิชากฎหมายที่เกี่ยวข้องกับวิชาชีพการพยาบาลและผดุงครรภ์ได้นำรูปแบบการเรียนแบบรู้จริงไปประยุกต์ใช้ในการเรียนการสอน ส่วนผู้สอนสามารถนำผลการวิจัยไปปรับใช้หรือปรับปรุงการเรียนการสอนให้มีความเหมาะสมต่อไป