Comparison of calculated dose between planned adaptive software and helical tomotherapy treatment planning programs

Abstract

วัตถุประสงค์ เพื่อเปรียบเทียบผลการคํานวณปริมาณรังสีบนภาพรังสีตัดขวางระดับศักย์ไฟฟ้าเมกะโวลต์ (MVCT) ด้วยโปรแกรมแพลนอะแดปทีฟ กับปริมาณรังสีตามแผนรังสีรักษาที่ใช้ภาพรังสีตัดขวางระดับศักย์ไฟฟ้ากิโล โวลต์ (kVCT) ของเครื่องฉายรังสีตัดขวางแบบเกลียวหมุน วิธีการ ผู้ป่วยมะเร็งศีรษะและลําคอ 14 ราย ที่ฉายรังสีด้วยเครื่องฉายรังสีตัดขวางแบบเกลียวหมุน แต่ละราย วางแผนรังสีรักษาบนภาพรังสี kVCT และคํานวณปริมาณรังสีที่ PTV70, PTV59.4 และ PTV54 ผู้ป่วยทุกราย ถ่ายภาพรังสีตัดขวาง MVCT ด้วยเครื่องฉายรังสีตัดขวางแบบเกลียวหมุน นําภาพรังสีตัดขวางทั้งสองมาซ้อน ทับกันเพื่อคัดลอกโครงร่างรอยโรค ต่อมน้ําลายทั้งสองข้างและไขสันหลัง คํานวณปริมาณรังสีด้วยโปรแกรม แพลนอะแดปทีฟ โดยใช้ภาพรังสี MVCT จากนั้นเปรียบเทียบปริมาณรังสีคณิตที่ปริมาตรเป้าหมาย และ อวัยวะสําคัญข้างเคียงด้วยวิธีสถิติสหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน ผลการศึกษา ปริมาณรังสีเฉลี่ยที่อวัยวะเป้าหมายร้อยละ 95 ได้รับ (D95) ของ kVCT และ MVCT สําหรับ PTV70, PTV59.4 และ PTV54 คือ 212.1, 179.9, 164.9 และ 215.8, 183.3, 162.9 เซนติเกรย์ ตามลําดับ ปริมาณรังสีเฉลี่ยที่ปริมาตรร้อยละ 50 ของต่อมน้ําลายข้างขวาและซ้ายได้รับ (D50) สําหรับ kVCT และ MVCT คือ 89.6, 91.0 และ 85.9, 87.1 เซนติเกรย์ ตามลําดับ ปริมาณรังสีเฉลี่ยที่ปริมาตรร้อยละ 2 ของ ไขสันหลังได้รับ (D2) สําหรับ kVCT และ MVCT คือ 96.1 และ 98.0 เซนติเกรย์ ตามลําดับ สรุปผลการวิจัย ผลการศึกษาพบว่าปริมาณรังสีที่ได้จากการคํานวณบนภาพรังสี MVCT ด้วยโปรแกรมแพลน อะแดปทีฟ มีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสําคัญทางสถิติกับปริมาณรังสีที่ได้จากการวางแผนรังสีตัดขวางแบบ เกลียวหมุนบนภาพรังสี kVCT และสามารถใช้แทนกันได้