บันทึกปฏิบัติการการเมืองในชีวิตประจำวัน: ทบทวนการปกป้องตนเองของแรงงานในชุมชนผู้ย้านถิ่นบริเวณชายแดนไทย-พม่า

Abstract

เมื่อไม่กี่ปีที่ผ่านมาได้เกิดข้อถกเถียงจำนวนมากเกี่ยวกับกิจกรรม “ภาคส่วนเรื่องการปกป้อง” ในวงกว้างของบรรดาหมู่นักมนุษยธรรม เช่น การถกเถียงต่อการนำเสนอความคิดเรื่องการปกป้องตนเองในฐานะเป็นมาตรวัดร่วมกัน นอกเหนือไปจากการเล่าเรื่องในเชิงของการตกเป็นเหยื่อของการถูฏแทรกแซงของอิทธิพลภายนอกในกลุ่มคนชายขอบเพียงเท่านั้น โดยเฉพาะในพื้นที่บริเวณตะวันออกและตะวันออกเฉียงใต้ของพม่านั้น วาทกรรมว่าด้วยเรื่องการปกป้องตนเองได้เป็นข้อค้นพบของบรรดานักวิจัยและนักปฏิบัติทั้งหลายที่ทำงานในประเด็นที่สัมพันธ์กับหัวข้อเรื่องผู้พลัดถิ่นภายใน อยู่ในขณะนี้ อย่างไรก็ตาม การศึกษาดังกล่าวยังคงขาดการค้นพบในเชิงลึกที่ปรากฏในชุมชนผู้ย้ายถิ่นของพื้นที่ ถ้าหากพิจารณาในช่องว่างของรายงานชิ้นนี้ ข้อค้นพบของรายงานวิจัยได้รวบรวมข้อมูลจากช่วง 2-3 ปีที่ผ่านมา ในพื้นที่ชุมชนของผู้ย้ายถิ่นจากพม่า ผู้ย้ายถิ่นเหล่านี้ใช้ชีวิตและอาศัยอยู่ในตัวเมืองแม่สอด และพื้นที่รอบนอก ซึ่งต่างอยู่ในบริเวณชายแดนไทย-พม่า บทความชิ้นนี้ยังให้รายละเอียดเกี่ยวกับยุทธศาสตรของการปกป้องตนเองที่สัมพันธ์ในเรื่องการเข้าถึงด้านสุขภาพ อาหาร การดำรงชีพ และความมั่นคงส่วนบุคคล นอกจากนี้ การวิเคราะห์ได้หยิบเอากรอบคิดของปฏิบัติการดังกล่าวในฐานะเป็น “การเมืองระดับชีวิตประจำวัน”ในพื้นที่ซึ่งชุมชนผู้ย้ายถิ่นเรียกร้องสิทธิไปโดยปริยายเพื่อการดำรงชีวิตอยู่นอดในด้านจริยธรรมและวัฒนธรรม การทำความเข้าใจชีวิตประจำวันในเชิงการทำให้เป็นเรื่องการเมือง (อีกครั้ง) ในชุมชนของผู้ย้ายถิ่นได้นำพาไปสู่กรอบคิดที่กว้างขึ้นของแรงงานย้ายถิ่นจากพม่า ในคำอธิบายของ ไมเคิล เอดาส กรอบคิดดังกล่าวสามารถเข้าใจได้ในฐานะเป็นรูปแบบของ “การประท้วงอย่างหลีกเลี่ยง” นอกจากนี้ยังเป็นการต้านต่อฉากหลังของพม่าที่หันกลับมาสู่ความเป็นเสรีนิยมใหม่ซึ่งทำให้เป็นการเปลี่ยนย้ายครั้งใหญ่ในการคิดคำนวนต่อยุทธศาสตร์การดึงเข้า-ผลักออกที่ได้ดำเนินมาอย่างเนิ่นนานในส่วนการก่อสร้างความเป็นพลวัตของการย้ายถิ่นในพื้นที่ชายแดนที่เกิดขึ้น เช่น เปลี่ยนความหมายต่อการอดทนเพื่อสร้างความรู้สึกที่แข็งแกร่งขึ้นต่อการสนองตอบที่เป็นรูปธรรมในสถานการณ์ที่แน่นอนและไม่แน่นอนของผู้ย้านถิ่น ในจุดนี้พิสูจน์ได้ว่าเป็นว่าระสำคัญสำหรับนักวิจัยและนักปฏิบัติทั้งหลายที่อยู่แถวหน้าในทุกวันนี้