จากทุนนิยมอาณานิคม สู่ทุนนิยมชายแดน: นิคมเกษตรกรรมยางพาราในลาว

Abstract

บทความชิ้นนี้สืบสาวพัฒนาการของนิคมเกษตรกรรมยางพารา ในแม่โขงจากยุคอาณานิคมสู่หลังอาณานิคม บทความเสนอว่าความ รุ่งเรืองของอุตสาหกรรมยางพาราในยุคการปกครองของฝรั่งเศสเกิดขึ้น ได้จากระบบทุนนิยมแบบอาณานิคม อย่างไรก็ตามการขยายตัวของ ยางพาราในภาคใต้ของลาวในปัจจุบันกลับดำาเนินไปภายใต้ตรรกะของ ทุนนิยมชายแดน สำาหรับรัฐชาติลาวสมัยใหม่แล้วยางพาราได้กลายเป็น พืชมหัศจรรย์ที่เป็นตัวแทนทั้งศิลปะแห่งรัฐ และเครื่องมือของการพัฒนา ซึ่งถูกเชื่อว่าจะนำาพาประเทศและประชาชนไปให้พ้นจากความยากจน นิคมเกษตรกรรมยางพาราขนาดใหญ่ในภาคใต้ของลาวเกิดขึ้นจาก ความสัมพันธ์อันแนบแน่นระหว่างรัฐชายแดนและนักลงทุนข้ามชาติจาก เวียดนามและกลไกอันอ่อนแอของรัฐศูนย์กลาง การสูญเสียที่ดินขนาน ใหญ่ การล่มสลายของสังคมชาวนาและการดำารงชีพ จึงเป็นคุณลักษณะ ของเศรษฐกิจการเมืองของชายแดนลาวในปัจจุบัน