การสะสมคาร์บอนและธาตุอาหารในดินสวนป่าสนสามใบหน่วยจัดการต้นน้ำบ่อแก้ว จังหวัดเชียงใหม่

Abstract

ปริมาณคาร์บอนและธาตุอาหารสะสมในดินสวนป่าสนสามใบของหน่วยจัดการต้นน้ำบ่อแก้ว อ. สะเมิง จ. เชียงใหม่ ที่ศึกษาประกอบด้วยสวนป่า 4 ชั้นอายุ คือ 21, 25, 29 และ 33 ปี ขุดดินลึกถึง 160 เซนติเมตร หรือจนถึงดินชั้น C ในสวนป่าแต่ละชั้นอายุและป่าดิบเขาบริเวณใกล้เคียง รวม 5 หลุม เก็บตัวอย่างดินในหลุมดินแต่ละหลุมตามระดับความลึก 11 ระดับ คือ 0 - 5, 5 - 10, 10 - 20, 20 - 30, 30 - 40, 40 - 60, 60 - 80, 80 - 100, 100 - 120, 120 - 140 และ 140 - 160 เซนติเมตร เพื่อวิเคราะห์สมบัติทางกายภาพและเคมี พบว่า ดินมีการพัฒนาของชั้นดินมากขึ้นตามอายุสวนป่า ความหนาแน่นรวมของดินชั้นบนมีค่าลดลงตามอายุสวนป่า ค่าปฏิกิริยาของดินเปลี่ยนแปลงไม่ชัดเจน ปริมาณอินทรียวัตถุและธาตุอาหารเพิ่มขึ้นตามอายุสวนป่า โดยเฉพาะ คาร์บอน ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส แคลเซียมและแมกนีเซียม แต่มีความแปรปรวนในการสะสมธาตุอาหารระหว่างอายุสวนป่า มีปัจจัยสำคัญหลายอย่างที่มีอิทธิพลร่วมกัน ได้แก่ ความหนาแน่นของต้นไม้ ชนิดพันธุ์และความหนาแน่นของพันธุ์ไม้ที่ขึ้นทดแทน ความผันแปรสภาพภูมิประเทศและการเกิดไฟป่า